[495.] Słuszność stosowania żeli do higieny intymnej

Naturalna pielęgnacja budzi skrajne emocje- dla jednych jest najskuteczniejszą metodą pielęgnacji, natomiast u innych wywołuje zdziwienie i niechęć. Podejście tych drugich głównie wynika z błędnych przekonań dotyczących tego, czym są naturalne kosmetyki lub też trafiają na informacje nie tylko sprzeczne z zasadami ogólnie przyjętej pielęgnacji, ale nawet zakrawające o brak higieny. Sztandarowym tego przykładem, który jeży mi włos na głowie, jest kwestia higieny okolic intymnych.

Ostatnimi czasy na grupach dotyczących naturalnych kosmetyków natrafiam wyjątkowo często na informacje, jakoby do mycia okolic intymnych wystarczała sama woda lub jedynie szare mydło. Powielane jest stwierdzenie, że pochwa posiada właściwości "samooczyszczające się" a zakorzenianiu tych mitów sprzyja fakt, że wiele ginekologów odradza stosowanie żeli do higieny intymnej- czy aby na pewno słusznie?

Jak zazwyczaj w życiu bywa- prawda leży pośrodku: żele do higieny jak najbardziej należy stosować, jednak nie każdy ma bezpieczny skład i warto nauczyć się je rozróżniać. Zacznijmy więc od początku!

MIT nr 1: PH pochwy wynosi poniżej 4.5 a srom ma pH takie jak skóra (4.5-5.5) - żele do higieny intymnej posiadają wartości pH poniżej 4.5, mają więc zbyt niskie pH do mycia tychże okolic!

Zacznijmy od tego, skąd w ogóle bierze się wartość pH - jest ona wynikiem pracy naszego ciała, produkcji potu przez gruczoły potowe (a pot nadaje skórze lekko kwaśne pH). W przypadku pochwy o jej wartości pH decyduje produkcja i wydzielanie śluzu z dużą zawartością kwasu mlekowego. Śluz ten nie znajduje się jednak jedynie w obrębie pochwy lecz wydostaje się także na wargi sromowe, przyczyniając się tym samym do obniżania pH również w tej okolicy. Nie istnieje więc sztywna granica, na której pH skóry nagle drastycznie zmieniło by się na pH pochwy - śluz przyczynia się do stopniowej zmiany z wartości fizjologicznej skóry (4.5-5.5) na niższe - wewnątrz pochwy wynosi aż 3,8!

MIT nr 2: Żele do higieny intymnej służą do mycia wnętrza pochwy

Ten mit wynika poniekąd z przytoczonego wcześniej. Niektóre osoby próbując przekonać, że żel do higieny intymnej ma zbyt niskie pH błędnie wnioskują, że zapewne jest on przeznaczony do oczyszczania wnętrza pochwy. Dostaję dreszczy już na samą myśl, że ktoś mógł wpaść na pomysł takiego "dogłębnego" oczyszczania!

Kosmetyk (także żel do higieny intymnej) wg ustawy o kosmetykach z dnia 30 marca 2001 r. (Dz.U. 2001 nr 42 poz. 473) to każda substancja przeznaczona do zewnętrznego kontaktu z ciałem człowieka: skórą, włosami, wargami, paznokciami, zewnętrznymi narządami płciowymi, zębami i błonami śluzowymi jamy ustnej, stosowana w wyłącznym lub głównym celu utrzymywania ich w czystości, pielęgnowania, ochrony, perfumowania lub upiększania.

Także już wg definicji prawnej, żele do higieny intymnej mają służyć oczyszczaniu zewnętrznych narządów płciowych! Czyli właśnie ładnie to ujmując: "okolic intymnych" - a nie wnętrza pochwy! Nikt nie wymyśla, że należy stosować je w bardziej inwazyjny sposób, byłoby to wręcz niezgodne z prawem!

MIT nr 3: Do mycia okolic intymnych można stosować mydło

 

Mydło jest kosmetykiem silnie zaburzającym pH skóry. Ale po co nam to wiedzieć? Po to, że pochwa nie bez przyczyny ma tak niskie pH oraz nie bez celu produkuje takie ilości śluzu, by mogły one znaleźć się także u jej ujścia i na wargach sromowych: odpowiednie pH (czyli odpowiedni odczyn kwasowo-zasadowy) jest bardzo istotny dla rozwoju bakterii. Zachowanie fizjologicznego pH danej okolicy (w przypadku okolic intymnych mówimy o pH poniżej 4.5) sprzyja rozwojowi prawidłowego mikrobiomu ("dobrych" bakterii), który w okolicy intymnej różni się od mikrobiomu skóry. Jeśli nasza fizjologiczna flora bakteryjna ma odpowiednie środowisko do bytowania, może skutecznie konkurować z florą patologiczną ("złą") i tym samym zapobiegać infekcjom.

Z tego też powodu odpowiednie pH przyczynia się do zmniejszenia ryzyka występowania infekcji intymnych- jednak nie chroni przed nimi całkowicie i to także należy mieć na uwadze. Pochwa jest narządem wyjątkowo podatnym na ataki mikroorganizmów stąd tak istotne zabezpieczenie przed infekcjami dała nam matka natura. W ramach ciekawostki podpowiem, że o tym, jak bardzo "zabójcze" może być niskie pH pochwy dla innych mikroorganizmów świadczy fakt, że... sperma posiada pH 7.2-8.0 w celu neutralizacji tak kwaśnego odczynu pochwy a tym samym umożliwia dalszą wędrówkę plemnikom. Jedną z przyczyn niepłodności może być nieprawidłowy skład chemiczny spermy, przez co nie posiada ona wystarczającej do neutralizacji wartości pH.

Mydło ze względu na sposób jego otrzymywania, jest kosmetykiem o bardzo wysokim pH- zdecydowanie przewyższa ono fizjologiczne pH skóry a tym bardziej różni się od pH okolic intymnych.

Mydła - Kompendium Wiedzy

MIT nr 4: To właśnie żele do higieny intymnej przyczyniają się do rozwoju infekcji intymnych

Jest to kompletną bzdurą i to stwierdzenie nawet nie ma podstaw, do których można byłoby się odnieść. Argument ten wciąż bazuje na błędnym przekonaniu, jakoby żele do higieny intymnej miały służyć do mycia wnętrza pochwy i tym samym prowadzić do usuwania mikrobiomu. Jak już zapewne rozumiecie - żele do higieny intymnej produkowane są z dbałością o zachowanie fizjologicznego pH okolic intymnych, które jest niższe niż 4.5 i to właśnie dzięki zachowaniu odpowiedniego pH skóry mają sprzyjać podtrzymywaniu prawidłowego mikrobiomu okolic intymnych.

Skąd jednak wiemy, że na okolicy intymnej bytują bakterie zapobiegające rozwojowi infekcji? Oczywiście oprócz "suchej analizy" jaką są badania laboratoryjne, możemy także przytoczyć sytuacje z życia wzięte. Infekcje intymne dotykają tych zewnętrznych okolic jakimi są wargi sromowe i ujście pochwy - pojawia się uczucie dyskomfortu, pieczenie, swędzenie. Podczas infekcji nasila się produkcja śluzu przez pochwę, ponieważ organizm stara się walczyć, usiłując stworzyć odpowiednio niskie pH, które z jednej strony zapewni lepsze środowisko do bytowania bakterii flory fizjologicznej ("dobrych") a z drugiej osłabi patologiczną florę bakteryjną ("złą"). Jednak to, co jest bardzo charakterystyczne dla wydzieliny pochwy podczas infekcji, to jej zmieniona barwa i nieprzyjemny zapach, które właśnie świadczą o nadmiernym rozwoju bakterii (bardzo podobna sytuacja dzieje się w naszym nosie podczas kataru- zwróćcie uwagę, że poważne infekcje zabarwiają tamtejszą wydzielinę nawet na zielono!)

Inną sytuacją "z życia wziętą", która dobrze obrazuje nam obecność bakterii chroniących przed infekcjami na zewnętrznych narządach płciowych są probiotyki zażywane doustnie. Probiotyki te zawierają szczepy bakterii charakterystyczne dla okolic intymnych. W jaki sposób mają one dostać się do okolicy intymnej? Otóż nie drogą wnętrza organizmu, nie z krwią, czy w jakikolwiek inny sposób, ale bardzo prozaicznie - rozprzestrzeniają się na okolicy odbytu a następnie zasiedlają okolice pochwy.

MIT nr 5: Okolicę intymną wystarczy podmywać samą wodą

Celowo nie połączyłam mycia samą wodą i mycia mydłem, ponieważ obie metody znacznie różnią się od siebie. O ile w kwestii mydła problematyczne jest wysokie pH, to jednak jest ono w stanie umyć zarówno zabrudzenia wszelkiego rodzaju- zarówno te hydrofilowe ("wodne") jak i lipofilowe ("tłuszczowe").

Natomiast woda jest rozpuszczalnikiem jedynie dla substancji hydrofilowych ("wodnych") - nie zmywa substancji "tłuszczowych", lipofilowych. Podmywając się jedynie wodą ciężko mówić o odpowiednim zachowaniu higieny- substancje lipofilowe to np. sebum wydzielane przez gruczoły łojowe okolic pochwy. Jednak terminem "okolica intymna" określa się nie tylko ujście pochwy czy wargi sromowe ale także okolice cewki moczowej oraz odbytu! A w kale znajdują się niestrawione resztki pokarmu, m. in. tłuszcze (lipofilowe). Dlatego też mamy, podcierające swoim pociechom pupki, nie przepadają za chusteczkami nawilżanymi samą wodą- powodują one więcej "rozmazywania" niż faktycznego oczyszczania. Sama woda to zdecydowanie zbyt mało, by zachować w czystości okolice intymne.

MIT nr 6: Właściwości samooczyszczające się pochwy

Ten mit zapewne wziął się z faktu, iż pochwa stale produkuje śluz. Warto jednak wziąć pod uwagę, że o ile sytuacja ta jest wystarczająca do zachowania higieny wewnątrz pochwy i absolutnie nie powinnyśmy ingerować w ten mechanizm, tak nie ma on przełożenia na zewnętrznych narządach płciowych. Wręcz przeciwnie - śluz w połączeniu z potem i martwymi komórkami naskórka, który zalega w zakamarkach warg sromowych, może być pożywką dla mikroorganizmów. Dlatego też należy dokładnie oczyszczać tę wyjątkowo wrażliwą okolicę- a higiena to podstawa pielęgnacji!

Czym kierować się podczas wyboru żelu do higieny intymnej?

Przede wszystkim należy mieć na uwadze, że chociaż żele do higieny intymnej stosujemy w obrębie zewnętrznych narządów płciowych, to nie unikniemy całkowicie ich styczności z błonami śluzowymi. A te struktury o wiele bardziej przepuszczają substancje z kosmetyku do krwioobiegu, niż skóra. Dlatego warto unikać substancji podejrzewanych o oddziaływanie na cały organizm: kancerogenne czy wpływające na gospodarkę hormonalną organizmu.

Ze względu na delikatność okolic intymnych, warto wybierać kosmetyki oparte o delikatne substancje myjące a także te, które nie niosą za sobą ryzyka podrażnień.

Porównanie siły substancji myjących stosowanych w kosmetykach

Za wyjątkowo bezpieczne uważam żele Sylveco, Biolaven, Vianek a także AA Intymna: wersja Baby Girl oraz Girls.

Na co zwracać uwagę podczas zakupu żelu do higieny intymnej? 

Oczywiście każda kobieta jest inna i każdej pasuje inny środek do higieny intymnej- znajdą się także takie, które będą uważać, że woda całkowicie im wystarcza do mycia, inne będą sięgać po mydło i również nie będzie obserwować niepokojących nawrotów infekcji.

Natomiast jeśli stosujecie żele i zdarzyło Wam się usłyszeć porady takie jak powyżej i zastanawiałyście się nad ich słusznością, mam nadzieję, że pomogłam Wam rozwiać wątpliwości. Na pytanie "Czy stosować żele do higieny intymnej?" odpowiem, że jeśli jego skład INCI nie będzie budził zastrzeżeń, to jak najbardziej!

Koniecznie dajcie znać, czy post był dla Was pomocny! Jestem bardzo ciekawa, jakie są Wasze ulubione żele do higieny intymnej oraz czy stosowałyście któreś z polecanych przeze mnie? Jeśli potrzebujecie pomocy w analizie składu INCI żelu do higieny intymnej śmiało możecie wkleić go w komentarzach- pomogę przeanalizować =)

Pozdrawiam serdecznie!