[398.] Dezodorant, antyperspirant czy bloker? Problem nadpotliwości.

Problem nadpotliwości niewątpliwie jest przykrą i uciążliwą dolegliwością. Obecnie na rynku mamy wiele produktów, które mają służyć zahamowaniu wydzielania potu lub zamaskowania jego przykrego zapachu, jednak ciężko dobrać odpowiedni środek do swojego problemu. Dlatego dziś skupimy się na temacie dezodorantów, antyperspirantów, blokerów oraz wpływu hamowania wydzielania potu na zdrowie.

Dezodorant, antyperspirant, bloker- czym się różnią?

"Siłą działania" nasuwa się odpowiedź. Nie jest to aż tak jasny podział jednak jest w nim ziarno prawdy: 

Dezodoranty, to kosmetyki, których zadaniem nie jest blokowanie wydzielania potu a jedynie minimalizowanie jego przykrego zapachu. Co ciekawe, nasz pot jest bezwonny a dopiero w kontakcie z bakteriami bytującymi na naszej skórze, pojawia się przykry zapach. Pot jest pożywką dla bakterii a przykry zapach wynika z przeprowadzanych przez nie procesów metabolicznych. Stąd w dezodorantach substancje przeciwbakteryjne a także neutralizujące zapach oraz dodatki zapachowe.

Antyperspiranty i blokery to kosmetyki, które mają na zadanie blokować wydzielanie potu. Substancją odpowiadającą za hamowanie pocenia się skóry jest glin (inaczej: aluminium), z którym wiąże się wiele kontrowersji. Jego zła sława wiąże się z tym, iż podczas badań nad nowotworem piersi wykryto w komórkach rakowych glin. Postawiono hipotezę, że glin może być czynnikiem indukującym rozwój nowotworu jednak nie potwierdzono tego w kolejnych badaniach. Dodatkową kwestią jest to, że glin wcale nie musiał pochodzić z kosmetyków (w końcu wg prawa obowiązującego w UE substancje wykorzystywane w kosmetykach nie mogą wnikać do krwioobiegu) a ze spożywanego pożywienia czy nawet wody. Obecnie jest za mało przeprowadzonych na ten temat badań, by móc jednogłośne stwierdzić, że to właśnie glin pochodzący z antyperspirantów czy blokerów przyczynił się do rozwoju nowotworu piersi, czy innego.

Mimo wszystko kwestia znalezienia się glinu w komórkach nowotworowych jest zastanawiająca i sądzę, że dopiero za kilkadziesiąt lat dowiemy się, jak to dokładnie jest z tym glinem. Zawsze jestem zdania, że lepiej "dmuchać na zimne", jednak ciężko odmówić sobie stosowania antyperspirantu, jeśli mamy ewidentny problem z nadpotliwością. Żyjemy w takiej kulturze, gdzie plamy potu pod pachami są powodem do wstydu- nawet, jeśli używamy dezodorantów i nie czuć brzydkiego zapachu. Dlatego jak najbardziej rozumiem potrzebę sięgania po antypespirant czy bloker.

Zarówno antyperspiranty jak i blokery zawierają w sobie sole glinu. W zależności od zastosowanej soli i wielkości jej cząsteczki możemy oczekiwać różnego działania. W blokerach znajdziemy chlorek glinu, który jest substancją o małej cząsteczce, co umożliwia wniknięcie w gruczoł potowy i zablokowanie go od wewnątrz. To właśnie dzięki temu, stosujemy bloker raz na kilka dni i mimo zażywania kąpieli, efekt braku pocenia się jest utrzymywany.

W antyperspirantach znajdziemy (zazwyczaj) hydroksychlorek glinu- jest to większa cząsteczka, nie wnika w gruczoł potowy a działa na jego powierzchni- blokuje wydzielanie potu skutecznie, ale powierzchownie. Jesteśmy w stanie zmyć tę substancję samą wodą czy nawet zetrzeć. Dlatego antyperspirantu używamy codziennie. Jako ciekawostkę dodam, że w USA zakup antyperspirantów i blokerów możliwy jest jedynie na receptę (przypominam jednak, że substancje wykorzystywane w USA różnią się od tych używanych w UE. UE ma bardzo rygorystyczne przepisy dotyczące substancji dozwolonych do wykorzystania w kosmetykach.)

Czy blokowanie wydzielania potu jest szkodliwe?

Często mówi się, że zahamowanie wydzielania potu poprzez używanie antyperspirantów czy blokerów prowadzi do przegrzania organizmu czy niemożliwości usunięcia toksyn. I tutaj warto chwilkę się zastanowić.

Mechanizm termoregulacji związany jest z całym naszym ciałem. Istnieje jednak różnica w zapachu potu wydzielanym pod pachami a np. na plecach. Dzieje się tak, ponieważ na naszej skórze są dwa rodzaje gruczołów potowych:

- ekrynowe- zlokalizowane na powierzchni całego ciała, wydzielany przez nie pot jest niemal bezwonny lub charakteryzuje się słabo wyczuwalnym zapachem,

- apokrynowe- zlokalizowane m. in. pod pachami, w okolicach płciowych czy odbytu. Wydzielany przez nie pot charakteryzuje się przykrym i intensywnym zapachem. Gruczoły te uaktywniają się dopiero w okresie dojrzewania.

Blokując wydzielanie potu pod pachami a więc blokowanie gruczołów apokrynowych sprawi... że ani wydzielanie toksyn ani termoregulacja nie będzie zaburzona. Nasz organizm wydzieli pot "inną drogą" a więc przez gruczoły ekrynowe, dzięki czemu nie musimy martwić się o przykry zapach!

A ałun?

Producenci kosmetyków naturalnych szybko podłapali hipotetyczną szkodliwość antyperspirantów, stąd wielki powrót ałunu. Czasem na opakowaniach ałunu znajdują się sprzeczne informacje- producenci raz określają go jako dezodorant a raz jako antyperspirant. Czym więc jest?

Odpowiedź brzmi: bardzo delikatnym antyperspirantem. Posiada bardzo dużą cząsteczkę soli glinu (dla zainteresowanych: dwunastowodny siarczan glinowo-potasowy), która działa tylko powierzchownie i jest jeszcze delikatniejsza niż popularnie wykorzystywany w antyperspirantach hydroksychlorek glinu. Mimo to, skutecznie blokuje wydzielanie potu (na poziomie powierzchownym, nie wnika w gruczoł potowy).

Co polecam?

Jeśli nie mamy potrzeby stosowania antyperspirantów, odradzam ich stosowanie jako prewencyjne. Jak wspomniałam wyżej- pewnie dopiero za parę lat się dowiemy, czy glin rzeczywiście ma związek z powstawaniem nowotworów. 

Jeśli jednak należymy do osób z problemem nadpotliwości, w pierwszej kolejności zachęcam, by wypróbować ałun. Nie tylko dlatego, że jest on najdelikatniejszą substancją zawierającą glin, ale również dlatego, że nie posiada w swoim składzie żadnych innych dodatków! Wiele antyperspirantów obok substancji czynnej, posiada substancje pomocnicze jak etanol, PEGi, glikole, które wykazują działanie drażniące a niektóre z nich mają nawet potwierdzone działanie kancerogenne w wysokich stężeniach!

Jeśli jednak ałun zawodzi, w następnej kolejności wybierzmy antyperspirant a dopiero jako ostateczność bloker. Nie kierujcie się nazwą producenta, tylko zerknijcie w INCI, jaka substancja odpowiada za hamowanie potu. Jeśli jest to hydroksychlorek glinu (Aluminium Chlorohydrate) mamy do czynienia z antyperspirantem, jeśli chlorek glinu (Aluminium Chloride)- blokerem. I nie warto przepłacać za markę. W przypadku blokerów, cena Etiaxilu to ok. 40 zł, Biodermy ok. 35 zł a Ziaji... 7 zł =) A substancja czynna jest ta sama, bardzo możliwe, że w takiej samej ilości. 

Na sam koniec wspomnę, że nasza dieta ma wpływ na to, jaki skład ma nasz pot a tym samym- jak jest metabolizowany przez bakterie i jak pachnie. Dlatego osoby spożywające pikantne potrawy, czy mocno przetworzone, mogą mieć problem z mocniejszym zapachem potu, natomiast weganie zazwyczaj obserwują u siebie załagodzenie intensywności zapachu potu. W przypadku przykrego i uciążliwego zapachu można wypijać szałwię, która go neutralizować.

Jestem ciekawa, jakie jest Wasze zdanie na ten temat i jakich kosmetyków Wy używacie? Sięgacie po dezodoranty czy jednak antyperspirant lub bloker? Używałyście kiedyś ałunu?

Pozdrawiam serdecznie!